به گزارش بسیج عشایر؛ زندگی عشایر با طبیعت عجین شده است. هرزمان باران ببارد و حال طبیعت خوب باشد، زندگی به کام عشایر است و اگر دیو خشک‌سالی بر طبیعت سایه اندازد، بر زندگی عشایر همچون زمین ترک می‌افتد. مثل این روزها که خشک‌سالی گلوی طبیعت را فشرده تا نفس عشایر خراسان شمالی به شماره افتد.

مصائب کم‌آبی در خراسان شمالی دامن عشایر این استان را گرفته و امسال کوچ به دلیل کم‌آبی زودتر از همیشه انجام شد؛ اما همان زمانی هم که عشایر قصد کوچ کردند، کوه‌های موجود خالی از برف بودند و چون باران به‌قدر نیاز نباریده بود، مراتع نیز سفره سبزی برای پذیرایی از میهمانان خود پهن نکرد.

علف و آب مهم‌ترین بهانه عشایر برای کوچ از قشلاق به ییلاق است؛ زیرا زندگی عشایر و معیشت آن‌ها به این دو بسته است. حالا در اولین روزهای اردیبهشت ماه، ذخیره آب بارش ها به قدر کفایت نبوده و از علف‌های روییده شده و سرسبز نیز خبر چندانی نیست.

رنج این بی‌آبی و بی علفی در چهره عشایر پیداست. عشایری که همه رنج‌ها و سختی‌ها را به جان می‌خرند تا دام‌هایشان را بفروشند و با پول آن مرهمی بر زخمه‌ای عمیق زندگی‌شان نهند اما خشکسالی که می‌شود قیمت علوفه خشک بالا می رود و قیمت دام نیز آب می‌رود تا این مردمان زحمت‌کش مزد رنج‌های خود را هم نبینند.

چشمه‌ها و رودخانه های مناطق قشلاقی نیز وضعیت خوبی نداشتند

رستمی یکی از عشایر خراسان شمالی در گفت و گو با ایسنا، گفت: عشایر خراسان شمالی به هنگام قشلاق به استان گلستان و در هنگام ییلاق در خراسان شمالی مستقر هستند.

وی با اشاره به اینکه فصل زمستان را در شهرستان مراوه تپه واقع در استان گلستان سپری کردیم، افزود: چشمه‌ها و رودخانه‌های مناطق قشلاقی نیز وضعیت مناسبی ندارند و بسیار کم آب شده‌اند.

وی ادامه داد: امسال علف هم به‌اندازه کافی نرویید والان مجبور هستیم برای تامین علوفه مورد نیاز دام‌‌ها کمی روزدتر از سال‌های گذشته به خراسان شمالی کوچ کنیم.

رستمی اظهار کرد: عشایر خراسان شمالی هر ساله کمی با تاخیر به خراسان شمالی برای اینکه میزان رشد علوفه در مراتع این استان به اندازه مطلوب برسد کوچ می‌کردند اما وضعیت مراتع استان گلستان نیز چندان مناسب نیست و مجبور هستیم کمی زودتر مناطق ییلاقی کوچ کنیم.

خشکسالی عشایر را در تنگنا قرار می‌دهد

یکی دیگر از جمیعت عشایری خراسان شمالی در ادامه بیان کرد: اما نگرانی بیشتر ما از مناطق ییلاقی خراسان شمالی است چراکه وضعیت بارندگی نیز در این استان خوب نبوده و میزان بارش‌های آسمانی به شدت کاهش یافته بود.

وی خاطرنشان کرد: این امر سبب می‌شود تا هزینه های زندگی برای عشایر بسیار بالا رود و عشایر به طور حتم در تنگنا قرار می گیرند.

حدود 40 درصد چشمه‌های مورد استفاده عشایر خراسان شمالی در مناطق ییلاقی خشک یا کم آب شده‌اند

قنبرزاده رئیس جامعه بسیج عشایری خراسان شمالی نیز در ادامه در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: حدود 40 درصد چشمه و روخانه‌هایی که جمعیت عشایری خراسان شمالی در مناطق ییلاقی از آن استفاده می‌کرد، خشک و یا کم آب شده‌اند.

وی با اشاره به اینکه دبی چشمه و رودخانه‌هایی که جمعیت عشایری برای آب شرب خود و دام‌هایشان در خراسان شمالی از آن استفاده می‌کردند، به شدت کاهش یافته است، گفت: این امر سبب شده تا یک گله گوسفند حدود یک تا دو هزار رأسی نتوانند از آن استفاده کنند.

وی افزود: اما اداره کل عشایری و بسیج عشایری برای اینکه تاحدودی این مشکل عشایر مرتفع شود در بخش ییلاقی آب انبارهایی را احداث کرده که آب نزولات آسمانی در آنجا ذخیره و در ‌مورد استفاده قرار می‌گیرد.

قنبرزاده ادامه داد: اما عشایر حدود 45 تا 50 روز در مناطق ییلاقی مستقر هستند و بعد از آن مجبور هستند که در مناطق میان‌بند سکنی گزینند که بیشترین نگرانی در این بخش‌هاست.

وی با بیان اینکه عشایر خراسان شمالی از اواخر تیرماه تا اواسط پاییز در زمین‌های کشاورزی مناطق میان‌بند که در حاشیه روستاها و شهرها هستند، مستقر می‌شوند، اظهار کرد: بیشتر این زمین‌های کشاورزی از آب چاه استفاده می‌کنند اما زمانی‌که آبی برای انجام کار کشاورزی نیست، برای سیراب کردن دام‌ها نیز آبی وجود نخواهد داشت.

وی تصریح کرد: به طور حتم در آن زمان روخانه جاری نیز وجود نخواهد نداشت و بنابراین باید برنامه ریزی‌های لازم برای مدیریت درست در آن برهه زمانی از همین الان انجام شود.

این مقام مسئول خاطرنشان کرد: تعدادی از کشاورزان به علت خشکسالی زمین‌های خود را نکاشته و یا اینکه زمین کاشته شده نیز حاصل چندانی از آن برداشته نشد، در نتیجه این احتمال می‌رود که قیمت ته چرا و کاه افزایش یابد، این درصورتی‌‌ که به دلیل ضعیف بودن مزارع گندم و جو، ته چرا و کاه کیفیت چندانی نداشته باشد.

افزایش قیمت علوفه دستی برای دام‌های عشایری دور از انتظار نیست

محمد رضا قلی پور همچنین در ادامه در گفت و گو با ایسنا با اشاره به آغاز کوچ عشایر خراسان شمالی از مناطق قشلاقی به مناطق ییلاقی گفت: خراسان شمالی دارای پنج هزار و 300 خانوار عشایری دارد که تنش آبی یکی از مهمترین معضلاتی است که پیش بینی می‌شود عشایر این استان با آن دست و پنجه نرم کند.

وی ادامه داد: بر طبق گزارش برخی از عشایر این استان که امر کوچ را زودتر انجام داده‌اند، چشمه‌هایی که عشایر از آن استفاده می‌کنند؛ نیز کم آب شده‌اند.

وی تصریح کرد: یکی دیگر از دغدغه‌های موجود به هنگام کوچ عشایر از مناطق ییلاقی، مناطق میان بند است که ممکن است خانوار عشایر با کمبود آب مواجه شوند.

قلی پور تاکید کرد: وضعیت بد مراتع سبب می‌شود تا وابستگی دام‌های عشایر به علوفه دستی افزایش یابد و احتمال افزایش قیمت علوفه دستی نیز دور از انتظار نیست.

وی در ادامه درباره وضعیت آب عشایری در مناطق قشلاقی در زمستان گذشته نیز گفت: دام‌های عشایری خراسان شمالی در منطقه قشلاقی استان گلستان نیز با کمبود آب مواجه بودند.

وی افزود: خشکسالی موجب شده تا آب رودخانه اترک که محل آب شرب دام‌های عشایری در استان گلستان بود، خشک شود.

وی افزود: این اداره کل برای حل این مشکل دو چاه را به صورت موقت اجاره کرد تا آب شرب دام‌های عشایری را تامین کند.

قلی پور ادامه داد: آب مورد نیاز دام‌های عشایری با 6 تانکر به مناطق اسکان عشایر منتقل می‌شد.

وی اظهار کرد: برای تامین آب شرب جمعیت عشایری خراسان شمالی در استان گلستان نیز چهار ایستگاه برداشت آب پیش بینی شده است که عشایر آب شرب خود را از این ایستگاه‌ها که در روستاها قرار دارد، تامین می‌کردند.

به گفته وی، خراسان شمالی دارای پنج هزار و 300 خانوار با  350 هزار راس دام سبک است که در حال کوچ به این استان هستند.

انتهای پیام/

منبع: ایسنا